شب بود سکوت و سایه وغم

شمع وگل و پروانه و شبنم

آه هدرشد تاشب برفت وبازسحرشد

جان من مادربود قسمم مادر شد

فکرمن خواهربود بردم ازیادخواهر

دل تنها وغریبی دارم

شب سرد وکور،غم عجیبی دارم

محسن زمانی - گیلان27/3/90

1

نامت ترانه ی سرخی است

درگلوی آفتاب

وعشق را

جززخم های شرقی تو

تفسیری نیست

آه

اینک بی تودرهزاره ی درد

پرندگان

پروازرا

پرریختند

وطوفان زخم

می وزدازگلوی زمان

وکوچه ها

بوی بلوغ درد

می دهند

2

تاطلوع گل سرخ

تاعشق

چهارفصل انگوررا

باید

دورازاین قفس ها

بیابان بیابان

سرگردان

ترانه خواند

ازسجاف کدامین خیابان بگریزم ؟

وراه کدامین بیابان را

درپیش گیرم ؟

مگرازبوی پیراهن لیلی

لحظه ای دلم

بشکفد

3

پیاله ی ماه

مدام

پروخالی می شود

وخاک

ترانه ی نامکرر انسان را

زمزمه می کند

 مادرای مایه ی آرامش ومهر

مادرای قلب تومانندِ سپهر

هم رحیمی تو و هم رحمانی

هم مَلک هستی وهم انسانی

خاکِ پای تو، زعالم بهتر

نیست حرفی زکلامت خوشتر

گرفدای توبگردم صدبار

نیست جبران یکی ازصدکار

گررود درکفِ پایم خاری

اشک دردیده چوباران داری

درزمستان که زسرمای شدید

لرزه افتد به بدن هاچون بید ،

سوزسرما برسدتادل جان

هرکسی زیرلحافی ست نهان ،

نازمی کردی ومی خندیدی

گرم می کردی ومی لرزیدی

صاحبان سخن واهل ِ قلم

نتوانند که  اندر عالم

اندکی وصف  سزایت بکنند

وصفِ خاکِ کفِ  پایت بکنند

من کیَم تا که ثنای تو کنم

شعربا نام وبرای توکنم

به خدایی که توراپاک سرشت

دردلت معدنی ازمهر، بهشت

دُر ِ یک دانه،  تویی ای مادر

آتش ِ خانه تویی  ای مادر

کیست کزکار ِ توحیران نشود؟

تا ابد، رنج  ِ توجبران نشود

__________

محمد غلامی- شیراز- بهمن ماه 1362

گرحزین است وغمین است چنین نغمه ی تارم

دیرگاهی ست که من نغمه سرای دل ِ زارم

پر ِ پروازگـَرَم نیست که بر اوج برآیم

نغمه پردازی برنخل ِ شکربار ِ بـُنارم

علی اسپرغم

*     

 نسیم ِ صبحدم بس مشکبار است

گمانم خطِ سیرش در بـُنار است

نشینم تا سحر در انتظارش

که او زخم  ِ مرا  مرهم گذار است

رضا رضائیان

*

 به عالمی نمی دهم کفی زخاکت ای بـُنار

حیاتِ من زنام ِ توست ، بمان تو جاودان بـُنار

شمیم ِ خاکِ پاکِ تو، خجل نموده مشک را

که مشک جیفه ای بود به پیش ِخاکت ای بـُنار

حسن بی باک

*

کـُکِیسوتاصداش راس ِ ری گـُردِ شاوی وخاسه

مویـه ی غم،  وَم نمی ماس ِ، وَرُم بَهز ِ ویالون ِ

چه پارکی مِی چـَم ِخان ِ؟ چه جِی خـَشتـَر وُ رُو مان ِ

دوجِی خـَش اِی تـُوایران ِ،  بُنار ِ ما وشِمرون ِ

امان الله ابراهیمی

زن شهری

مخ آدم وبوعقل ای نگیره بدثمرذاره

زن شهری نسونین ای رفیقل دردسرداره

نویموباورت دقی بشی اینجو بگی گوشم

که تاحالیت کنم شهری زنت بوچن ضررداره

خم می گم که واویدم گرفتارش وُکم عقلی

ولی بین خمون بو ای گپل پاری خطرداره

وگوشش ای رسی سه روزگارم می زغالیمو

زنت وک می کنه فحشم می ده دمپی میرداره

هنی مازن نوردیدیم بناکه دی صداکردن

که مردم لیوه واویده زن شهری نظرداره

یکی نی وش بگونگوت نگیرت می چشه لیلو

می دت خالوت وُخوشحالی توجومینی که برداره

بلندبالا مث ماه دوکنجیلش النگون ِ

اثاثم پاشه ازهرچی بواش پیل گترداره

زدم قارینی وگفتم زن شهری می خوام وبس

سی لیلوبهزماکم نی که هرپینجش هنرداره

نترسن تاپشیمونم کنن هرچی که ریم رختن

وُ حال وروزمجنون کی شتربونی خورداره

زن شهری اوردیم ومکافاتل شروواوی

للک نادیم نهاش ومی ندیدیم تیکه ورداره

گوایناارزنن پاکی میدن سی باندیل مردم

ای مویم سی گلی پیرو که خاراَزدیم وسرداره

می گروس دی مث بارون زنت بره بلدنیسی

نه سرشه لاله ویموونه میلی وُکپرداره

مووت گفتم کمک حالی بیاسی موسرپیری

که گادوش بومث بیگی که تازی میش جورداره

نوشتیدن کجاسامون تبریزتوپیشونیت

وُزونش که نمی فهمم مث مارم حذرداره

اوشوگفتم بره قیلون کوه چاق کوتشی ریش بیل

یه سرره اومه تادبّی پرقندوشکرداره

بواپی دس بنامی که تلیت کشک هی خردن

اوهی بت می زه می میشی که درداوتورداره

دلی شوسگ یه سر سرمی که وک کردن پس خونه

میرتنگس توخودرجاکه اینجو جونورداره

یه تورنی ایه لیکی زدی پی روپس گزدون

می گوخونی نزیک گورسون سی ماضررداره

شوپُی گاگوهرمون که دی صب می زه مُرمی که

اوتادیدی می فهمیدم که سرموصدتشرداره

میگواینجونمی مونم ورگاوسگ وتوره

فدهتون باغ وحش وُیقین ماردوسرداره

ککاش اومه یه چاسی خونمون مهمون ماواوی

بناکه ترکی هی گفتن بواگومثکه جرداره

یه دهفی دیدن دیش دیمه بردیدم هموروزل

بناکه هی وماتعریف بچم پاری هنرداره

ولی هرچی که سیش می گوکلومم اونمی فهمی

فقط سرشه تکون می دااناکه صدفنرداره

اوهم ترکی بناکردوای دفه ای نمی فهمی

وُدی گوجدجروم ایلان دیلین تیچان بترداره

ری اوقات تهلیه جونم میگم وُگفتمه هردو

زن شهری نسونین ای رفیقل دردسرداره

بنارآبشیرین- امان الله ابراهیمی

نزد باران هواگشته شمالی

کنم این نکته رابرخلق حالی

که معصیت در ِ رحمت گرفته

کنید توبه که قوس هم رفت خالی

مرحوم حسین ناصری

خوشاعهدِ برنایی ونوبهار

خوشا شور ِشیدایی وعشق ِیار

خوشاآن زمانی که بودی« رضا»

چومجنون ِسرگشته اندر« بنار»

رضارضاییان

زتاریخ

بایدآموخت که رازی ست

 جوان ماندن ِاین پیرکهن

 بایدآموخت

بگوییم که مازنده وبیداریم

زخرافات وهم ازجهل همی بیزاریم

 محمدزمانی

پلنگِ دل ری مَسّی سرکشاوی

وُ تیر ِسیل ِبامهری لـَشاوی

دلِش کِل می زه لـَوبیله دَم ِلـَوش

نها وبَند بَندش  بـِلتـَشاوی

امان الله ابراهیمی

بهار ِشلمچه بوی خون می دهد

شقایق های سرخ راجان می دهد

زخاکش خروشید مردان ِمرد

همان عاشقان ِروز ِنبرد

الله کرم باقری- شلمچه نوروز1390

نمانده طاقت وصبروقرارم

به یادت روزوشب دیوانه وارم

ازآن روزی که غربت شدنصیبم

نمی دانم به« نار»م یا «بـُنار»م

محمدغلامی

28 سال پیش ، فروردین ماه 1362جسمم درشهرکرد بودوروحم دربنار. درآن هجران، شعری سرودم که باهمه ی کاستی هایش، به شماتقدیم می شود مخصوصاً به بناری هایی که ساکن شهرهای دیگرهستندتابه یادبیاورندکه ایام نوروز، به زادگاهشان هم سری بزنند :

یادبادآنکه به همراه ِمحبان ز«بنار»

بهر ِتفریح برون آمده درفصل ِبهار

گاه درسبزه وگه درچمن وخرمن ِگل

گاه درباغ ودرسایه ی هر«نخل» و«کـُنار»

گاه مشغول ِتفرج به« گِز ِستان »سر ِرود

گه به« ده »آمده تفریح کنان گوشه کنار

عجبا زین « دهِ» کوچک نشوم خسته گهی

نشوم سیرمن ازدیدن ِبامش وحصار

«کرنتی» هاو«گز»و« نخل» و«کـُنار ِ»«ده ِ»من

بهتراست از«به» واز« سیب »و« گلابی» و«انار»

چه دهم شرح ِغمم راچه بگویم که فلک

دورافکنده مراازهمه یاران ودیار

تانیایم که به خاکِ« دهِ» خودبوسه زنم

نتواندکه بگیرددلم آرام وقرار

هرکه خواهدکه بداند زغلامی چه گذشت

اشک ِچشم ِقلمش بیندواین شعر ِقصار

محمدغلامی- شهرکرد فروردین ماه 1362

کاکل*

ساعت از11 گذشته بود.گرمای خورشید، بی رحمانه کوچه های روستارابه شلاق بسته بود. بادمپایی رونی(پلاستیکی)، سلانه سلانه ازخانه بیرون آمد درحالی که ازگرما، نای قدم برداشتن نداشت، گام خودرابه زوربرزمین می کشید. عاقبت بااخم وتـَخم فراوان، عصبانی وکلافه وعرق ریزان به محل موردنظررسید. ایستادوچشمانش درجستجوی سایه ای که بتواندخودراازگزندسوزناک آفتاب درامان نگه دارد، اطراف راکاوید. سایه ی باریک دیواری خشتی اورابه خودخواند. تکه سنگی راتکیه گاه خودکردودرباریک سایه جای گرفت. دست بربالای چشمانش گرفت وانتهای مسیری راکه ازروستای بنارسلیمانی به زادگاهش ختم می شدجستجونمود. اثری ازکسی نبود. کم کم تنی چندازدیگرهم ولایتی هایش نیزرسیدند. باهم به گفتگوی روزانه وصحبت های تکراری وسختی هایش مشغول شدند. پس ازساعتی، ازدورسیاهی پیداشدکه درحال حرکت به سمت روستا بود. چشم ها بی تابانه مسیررامی کاوید. پس ازلحظاتی یکی گفت: آمد. آری شخصی وچیزی که جمعیت مشتاق منتظرش بودندمی رسید. «اسد» باکوله باری ازکاکل که جمعیت گرسنه درپی آن به انتظارنشسته بودند تاسبزی همراه تلیتشان باشد، سررسید. همهمه وهجوم جمعیت لحظاتی بعد«اسد» راباتنها بیلی دردست، که به سمت «کپر»** می رفت، تنهاگذاشت واو درحالی که شاخه ای از«کاکـُل» دردستانش بود، مسیرگرمازده رادوباره به سمت خانه طی می کرد.

________

* kaakol   =- شورگیاهی است صحرایی که آن رامانندسبزی باغذا، به ویژه بانان وماست[وترید- تلیت]می خورند. درلغت نامه دهخداازقول مؤلف آنندراج آمده است،« درسامی گفته یکی ازاقسام شوره گیاه است صحرایی که فقراخورند...وازفرهنگ ناصری آرد: خوردن آن درفارس متداول است .به لغت نبطی قاقلی وبه پارسی شابانک نیزگفته اند.» سیری درگویش دشتستانی- پری برازجانی صفحه ی 527-

**kepar   = سایبانی است تابستانی که ازشاخ وبرگ درختانی مانندگزونخل وبوته های خارشترساخته می شود. ازکپرامروزه بیشتردرمزارع وباغ ها، درخانه به ویژه دراطراف حوض برپاکرده ودرروزهای گرم به خارشتراطراف آن آب می پاشیدندتاباوزش بادهوای خنک به درون آن واردشود.- همان- صفحه ی 529

 به هزاران شهیدعلی عوضی بناری که جاودانه شدند

دستم که از تو دور می ماند

خاک را غربال می کنم

تو را

نردبان ِ حماسه و عشق

که پیوسته بالا می روی

سهم ِ من

پاره استخوانی

در حجابِ پیرهنی

همسنگر !

از قمقمه ات

مرا جرعه ای بچشان

محمدغلامی - مرداد 1379

 توغروت بازامشوقدهَمَی دنیادلم تنگِ

زمین وآسمون تنگ نه هم تینادلم تنگِ

مث خونی شلی پیرزن می خواچیشم یه چُرواوو

وُاوره غصه ی هجرون دِخواناخوادلم تنگِ

کسی نی تاکنم سفری دل سیش پهن ازناتر

مث سفری فقیری بی نوی بی جادلم تنگِ

چه خش بی بازمی دیدم کله وُپیلک وزنگل

دم مختک مُرَک بندوسی اولالا دلم تنگِ

سی الوک استکانی پنج قرنی پُریه بال جوم

قیه وگروه سی پیلش دل ناشتادلم تنگِ

هلاک بازی وصدارنکی دم کیچه می شیطون

کپ تشنه سرچَه وقوطی لیلا دلم تنگِ

سی قاوسرخ وسوزوجیک وپوک خطـّه واشتی

سیابردک قوطی ودسک ودمپادلم تنگِ

سی نعل وشاخک وخیط وچکوک ومهره ی شوخار

سی گزّی جامگیرک ونک ری تادلم تنگِ

سی شوسه وچراغ دسّه چپ وموشی وپمپی

سی دیدک تودولیله ی پوزوشواملا دلم تنگِ

سی شک شک کردن دسّی جون ایناصدی ده تیر

تموم چاسل جرون وتوگرمادلم تنگِ

سی اوخاگ ومتووشلشلک بن کیسه وریچال

تپک هف دنگورو ومشتک دولا دلم تنگِ

سی باغچه ی محزمون وناروانجیردزی چیدن

سی خردن ری کناراحمدی بالا دلم تنگِ

سی خیگ وملدوملـّاروغژغژکردن نهره

کری ری سردووروغن سی توحلوادلم تنگِ

سی تش پیش توچاله کادی وچی غل توقوری سه

کله دیدچپل تودرزل درتادلم تنگِ

سی باشت وطوله وکوزوتنیرومدوخ خشتی

سی سقف تنگی وصندوق بیگ دومادلم تنگِ

سی بیگ یارون وکل وُناله ی برنومث صاقه

شودس پاپوکه مُرکردن تواوغوغادلم تنگِ

سی شحم وتخم وکلدون وزمین بوخش نمدار

سی خرمالورک هُم روزوتوصحرادلم تنگِ

سی خیش وبندوآلات واواروبنه وخوره

سی داس واوسه وغلوال وسی برّا دلم تنگِ

سی توغومبه بهروغلـّه تاسرسینه وگوپل

سی غاچ وجیکه وسامونل پاسا دلم تنگِ

یه داغ بی علاجی هم که تاهسّه مونه سوخته

شواندروسی یاری خش قدوبالا دلم تنگِ

امان الله ابراهیمی-  بنارآبشیرین