زن و جامعه     5

زن ودیعه آسمانی   2

در لیلی و مجنون نظامی نیز هنگامی که عرب شتر سوار نزد مجنون می آید تا خبر شوهر کردن لیلی را به او برساند، می خوانیم :

زن گرنه یکی هزار باشد              در عهد کم استوار باشد

چون نقش وفا و عهد بستند            بر نام زنان قلم شکستند

زن چیست نشانه گاه نیرنگ         در ظاهر صلح و در نهان جنگ

در دشمنی آفت جهان است          چون دوست شود هلاک جان است3

و در محافل و مجالس نیز به هر بهانه ای ابیاتی در مذمت زنان شنیده ایم :

آدم از جنت برون از زن شتافت        فرق ِ شیر حق به گفتِ زن شکافت

حلق یحیی از جفای زن برید             شد حسن نوباوه ی زهرا شهید

یک زنی هفتاد پیغمبر بکشت            با همه گفتی سخن های درشت 4

بد نیست در اینجا گوشه هایی از دید گاه اسلام نیز در مورد زن بیان شود . قرآن میزان برتری انسان ها را تقوا دانسته و می فرماید_...انا خلقنا کم من ذکر و انثی و جعلنا کم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عند الله اتقاکم...5شما را از زن و مرد آفریدیم و آنگاه شعبه های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا بدانید که اصل و نسب و نژاد مایه ی افتخار نیست، بلکه بزرگوار ترین شما نزد خدا کسی است که با تقوا تر باشد. و نیز می فرماید :و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها و جعل بینکم موده و رحمه 6 و از نشانه های خداوند، این که همسرانی از جنس خود شما برای شما آفرید ، تا در کنار آنها آرامش یابید و در میانتان مودت و رحمت قرار داد.و رسول اکرم(ص) فرمودند :بهترین شما کسانی می باشد که با زنان و دخترانش ، برخورد نیکو داشته باشد. 7 نیز فرمودند : بهترین شما کسانی هستند که با خانواده و کسان خود اخلاق نیکو داشته باشد و من بهترین شما با خانواده ام هستم و فقط انسان های بزرگوار هستند که زنان را اکرام می کنند و فقط انسان های پست به زنان ، اهانت و اذیت روا می دارند . 8 پس از انقلاب اسلامی حکومت اندیشه های باطل و حقارت زنان رنگ باخت و آن دیوار، شکافی عمیق برداشت ولی مسّلما پاک شدن اندیشه هایی که قرن ها در ذهن مردم بوده ، زمان می خواهد.لذا هنوز بازمانده آن تفکرات و فرهنگ مرد سالاری در دیار ما نفس می کشد . هنوز پسر حلقه ی قدرتمند پیوند زن و خانواده شوهر است، هنوز سیل تبریک پس از تولد پسر سرازیر می شود ، هنوز دختران محروم تر از پسران هستند. حتی خبر تولدشان را از زبان پدران نمی شنویم، هنوز نام پسر بر نام مادر سایه افکنده و اگر بخواهند زنی را صدا بزنند، نام فرزند ذکورش به او هویت می دهد. هنوز دختران بیش از پسران به کار در خانه مشغول اند و محیط زندگی پسران، بسیار گسترده تر از محدوده ی خاص دختران است.هنوزدر عروسی و عزاداریها، ابتدا مردان بر سر سفره می نشینند و در مرحله بعد، زنان غذا می خورند، مرد به زن خود سلام نمی کند و در حضور دیگران هرگز وانمود نمی کند که زنش را دوست دارد، یا اینکه به او احترام می گذارد چون "زن ذلیل" خوانده می شود . مرد، زن را در حضور دیگران به نام صدا نمی کند وحتی از بیان نام مادر و خواهرش امتناع می ورزد. جامعه سنتی به مرد آموخته که زن نه تنها ناقص العقل است و وجودش از شیطان خالی نیست بلکه راز دل را نباید به او گفت. خوشبختانه امروزه، روز به روز زنان به جایگاه واقعی خود نزدیک تر می شوند. زن امروز یاد گرفته که در سرنوشت خود شرکت کند. زنان مسائل سیاسی کشورشان را درک کرده و در آن دخالت می کنند. حضور زن در عرصه های مختلف اجتماعی ، فرهنگی ، هنری ، عضویت زنان در شورای اسلامی بعضی از روستا های دشتستان، حضور زنان در مراحل بالای تصمیم گیری شهر براز جان در شورای شهروحضوردختران هنرمند درمحافل فرهنگی واجتماعی، همه و همه نشان از تحولی عظیم در تفکرات مردم مادارد .

محمدغلامی

______________

1) اوار ovaar   =نواری پهن ، بلند و محکم که زنان با آن، مشک آب را به پشت می بستند شاید در واقع آبار(آب آور) باشد.

2) شاهنامه فردوسی - شرکت سهامی کتابهای جیبی - جلد 2 صفحات 106و120

3) دیوان نظامی - انتشارات زرین – صفحات 437و438

4) شعر از ...؟ به نقل از محمد جعفر غلامی

5) سوره ی حجرات- آیه ی 13

6) سوره ی روم آیه ی 21

7) نهج الفصاحه – صفحه 1521

8)همان- صفحه 1520 به نقل از "آنچه باید یک زن بداند " نوشته ی اسد الله محمدی نیا- صفحات 50-51