*آیامی دانیدکه  چاهِ باغ ِ کـَل غلوم(کربلایی غلامرضا) که زمانی آبِ شربِ بنارراتأمین می کرد، هنوز سالم است واگرچه آب آن شورشده اماهمچنان درآن باغ وجوددارد؟

*آیامی دانیدکه  درساخت بدنه ی چاه باغ کل غلوم به جای قالب بتونی ، ازسنگ گسارکه ازساحل بوشهر آورده اند استفاده شده؟

*آیامی دانیدکه مرادسلیمی برای کوخت، خودش تورمی بافته وسایرابزارموردنیازاین کارراخودش درست می کرده ؟

*آیامی دانیدکه دربناربرای شهادت رئیس علی دلواری نعش می بستندوملاعوض فرزند قنبرنوحه می خواند: «به جنگ دین کشته شده ریسلی ِ دلواری»

*آیامی دانیدکه عسکرعسکری حدودچهل سال پیش دربنارتزریق آمپول انجام می داده است؟

*آیامی دانیدکه  پیرترین مرد بنار(عبدشاه رضایی) باسن بالای 90 سال به رحمت ایزدی پیوست ؟

 * آیا می دانید که پشت خانه ی حاج رسول جاودان دربنارمسجدی بوده وسنگ های باقی مانده ی آن هنوزموجوداست؟ 

* آیا می دانید که پیرترین مردبنارعلی بوستانی وپیرترین زن والده ی ابراهیم جعفری است؟

* آیا می دانید که آقاخان انگالی باماشین پیکاوبه بنارمی آمده ومسافرمی برده است؟

* آیا می دانید که مرحوم کربلایی کرم بوستانی باپوست گوساله وبز، طبل درست می کرده؟

* آیا می دانید که حسن نعمتی درپی یک شرط بندی ، دراوج سرمای زمستان، شناکنان ازگرو «چَه گـَه» که پرازآب بود، گذشت؟

* آیا می دانید که باپیگیری غلامرضاباقری، تعدادی میز، نیمکت وصندلی ازاداره آموزش وپرورش ، برای مدرسه بنار تهیه شد؟

* آیا می دانید که عسکرعسکری ، کتاب هاوقران های اوراقی را باسریش وبنگو صحافی می کرده ؟

* آیا می دانید که کربلایی احمدنعمتی درپنج سالگی شاهدبوده که مأمورثبت ، جدِ کهنسال های بناررابه خاطراین که ریش سفیدوبلندی داشته ، بدون مشورت، کهنسال نامیده؟

* آیا می دانید که زمینی نزدیک باغ مرحوم مشهدی جعفرغلامی ، به نام «جازیره» وجوددارد که جدِ نوشیروانی ها، درآن زیره می کاشته ؟

* آیا می دانید که مرحوم ابراهیم ابراهیمی ومرحوم مشهدی علی باقری ازدستِ ستون ِخلع سلاح ، به آبادان فرارکردند؟

پ ن :چون این متن برای سال 1389 هست احتمالا عده ای ازعزیزان که نام برده شده اندآن زمان درقیدحیات بوده اند ولی درحال حاضر رخ در خاک کشیده اندکه بدین وسیله طلب آمرزش برای آنها داریم.روحشان شاد ویادشان گرامی.

عکس: عباس پرتابیان

* آیامی دانید که کسانی که مچ دستشان دردمی گرفت، بابندِ مین(بندی بافته از موی بز)آن را می بستند تا خوب شود؟

* آیامی دانید که پروند را درقدیم با لیف درخت نخل می ساختند؟

* آیامی دانید که هرساله عده ای که به سم زن ها معروف بودند، ازطرف بهداشت برازجان به بنارمی آمدندو خانه های مردم راسم پاشی می کردند؟ آن ها درمسجدروستا استراحت می کردند.

* آیامی دانید که مردم از سم پاش ها، مقداری سم به صورت پودرمی گرفتند تا برای مبارزه با مورچه و شپش ازآن استفاده کنند؟

* آیامی دانید که بشکه های سم وقتی که خالی می شد، مردم آن هارابرمی داشتند وازآن ها استفاده می کردند؟

 *آیامی دانید که جنس آن بشکه ها، مقوای فشرده بودوکشورسازنده ی آن ها نیز آمریکا بودومردم ازآنها برای نگه داری گندم وجو استفاده می کردند ؟ هنوز هم دربعضی خانه ها پیدا می شوند؟

* آیامی دانید که درتابستان هامردم بنار گاوهای خودرا به گوخرمی زدند؟ (گوخر گله ی گاوبود که توسط گوخربان ازساعت حدود7تا 10صبح به چرا برده می شدوبعدازظهرهم از ساعت 2تا 5این کارراادامه می یافت)

* آیامی دانید که هرگاه که یک نفرمسئولیت گوخررا به عهده می گرفت، تمام تابستان به تنهایی این کاررا انجام می دادوهرگاه کسی برای این کارپیدانمی شد، مردم خودشان به نوبت وهرکدام یک روزاین کارراانجام می دادند؟

* آیامی دانید که بچه های نوجوان،اکثراً پای برهنه درکوچه و بیابان راه می رفتندو به همین علت اغلب اوقات پایشان را شیشه و خار زخم می کرد؟

* آیامی دانید که عده ای ازمردم درفصل زمستان دیگ و قابلمه ی بزرگ با خود کنار رودخانه می بردند و آب رودخانه را درون آن می ریختند و زیر آن آتش روشن می کردند و بچه ها راباآب گرم حمام می دادند؟

* آیامی دانید که هردانش اموزی موی سرش بلند بود مدیرمدرسه او را بیرون می کرد و دانش آموز هم مستقیم به منزی میر ابراهیم یا میر حسین می رفت و سرش را می تراشید و به مدرسه بر می گشت؟

* آیامی دانید که زن های بنار قر(شلوار باز) و پیراهن چاکی می پوشیدند؟

* آیا می دانید که: حاج رسول جاودان وعبدالکریم کهنسال وحاج عبدالله رضایی، اولین موتوربرق ها را به بنارآوردند؟

* آیا می دانید که: ماهی گیران بنارمرحوم خداکرم جامکی، مرحوم غلامحسین زاهدی،مرحوم بهادرسلیمی، محمدعلی سلیمی، اسدصدیقی، مرحوم غلامحسین زمانی، حاج محمدنوشیروان، حاج عوض نوشیروان ومرحوم یوسف ابراهیمی بودند؟

* آیا می دانید که:  قصاب های بنارمرحوم ابراهیم رستمی، مرحوم غلامرضاحسن پور، ابراهیم جعفری وغلامرضا شجاعی بودند ؟

* آیا می دانید که: دکان دارهای بنارمرحوم کربلایی مرادزمانی، مرحوم حاج عبدالله رضایی، باقربوستانی، مادرگرگعلی جعفری، مادریاسرشجاعی، مادرغلامرضاآذرنیوار، اسماعیل باقری، مادرمحمدرضاسلیمی و مادرمحمدجعفرجعفری بودند؟

* آیا می دانید که:  مرحوم حاج احمد الهیاری، حاج علی دشتی، مرحوم آتشی، مرحوم آمحسین(سیدمحمدخسین اهل عیسوند)، مرحوم شیخ بهلول، مرحوم محمدجعفرغلامی، مرحوم ابراهیم جاودان، دربنارروضه خوانی کرده اند؟

* آیا می دانید که:   مرحوم حاج سیدباقرموسوی، ساختمان حسینیه ی اعظم بناررا بناکرد ؟(آن بنا پس ازمدتی تخریب و نوسازی شد)

* آیا می دانید که:   کسانی که چرخ وبحری گرفته اند مرحوم مرادسلیمی، مرحوم بهادرسلیمی، عوض نوشیروانی ومحمدنوشیروانی بودند ؟

* آیا می دانید که:   مرحوم شیخ احمدخدادادی، غلامحسین صداقت، محمدعلی سلیمی، مرحوم داراب بوستانی و عسکرعسکری دربنار، استادحفرچاه بودند ؟

* آیا می دانید که:   حدودسال1360 کارگرانی ازبنار، برای حفرکانال آب لوله کشی به کلل می رفتند که درمقطعی نیز حیدرصدیقی آنان را به محل کارشان می بردو سرکارگرایشان هم مرحوم ابراهیم ابراهیمی بود ؟

* آیا می دانید که:   حدود سال1362 به همت مرحوم حاج شیخ علی مظاهری و علی آزاد، بلمی ازجنس آهن تهیه شدکه درفصل زمستان که آب رودخانه زیادمی شد، مردم بنار به وسیله ی آن به بنارسلیمانی می رفتند تا به نخیلات خود سرکشی کنند ؟ وکنترل وهدایت آن قایق به وسیله ی طنابی بودکه ازاین طرف تا آن طرف رودخانه بسته بودویک نفر هم کارهدایت قایق را به عهده داشت که عبدالله نعمتی وعبدالرضا رضایی نیز مدتی این مسئولیت را داشتند ؟

* آیامی دانید که... حاج حیدرنعمتی درزمین هایش واقع درروستای بنار، ذرت، کنجد، لوبیا، باقله، عدس ، نخود وخشخاش می کاشته است.

* آیامی دانید که... کربلایی گرگ علی انصاری اهل زیارت، برای آقاملاخداداد هندوانه ای آوردکه 40 کیلو وزن داشت.

* آیامی دانید که... حاج حسن فولادی ازاهالی درواهی، قرص مالاریا به بنارمی آوردومی فروخت.

* آیامی دانید که... آقاملاخداداد حدود80 سال پیش به همراه عده ای ازاهالی بنار، بااسب والاغ به بی بی حکیمه رفته اند.

* آیامی دانید که... تنی چندازکدخدایان بنار ، این افرادبودند: محمدرضاسیاسی ازسادات قلعه ی برازجان/ملامحمدعلی پدر مراد سلیمی /منصورفرزندحسین فرزندحاج محمدعلی(ناصری)/حیدرشجاعی فرزند ملاعلی/حاج حیدرنعمتی/احمدنعمتی/ابراهیم ابراهیمی/ الله دادبوستانی.

* آیامی دانید که... اولین بارحاج عبدالله رضایی، نمایندگی ومسئولیت توزیع گازدربناررابه عهده گرفت وبعدازچندسال ، این مسئولیت به باقرشجاعی رسید.

* آیامی دانید که... حدود30 سال پیش حاج خدارحم ممنون ازکویت اجاق گازی باخود به بنارآوردکه باچرخاندن دکمه ی آن فندکش عمل می کردوروشن می شد.

* آیامی دانید که... آقاسیدجواد مهدوی اکثرسندها ی خریدوفروش املاک بنار وعقدنامه های ازدواج راباخط خود نوشته است .

  * آیامی دانید که :  ملاحیدردرحادثه ای باتفنگ وشلیک به افرادی مهاجم ازخودشجاعتی نشان می دهد. درهمان روزهامأمورهای ثبت به بنارمی آیندوفامیل آن طایفه راشجاعی انتخاب می کنند.

* آیامی دانید که :  وجه تسمیه ی زمین تل محمودی : این زمین دراصل تل ممبلوکی بوده (نام محلی یک خزنده شبیه سوسماراست). چون دراین زمین زیادسوراخ این خزنده وجودداشته است، بعدهاتغییر می کند تل محمودی گفته می شود.

* آیامی دانید که :  برای ساخت برج کلی، ازگروچه گه خشت می برده اند.

* آیامی دانید که :  برج کلی پله نداشت وباطناب ازآن بالا رفته ونگهبانی می داده اندوبعدطناب راجمع می کردند.

* آیامی دانید که :  برج کلی راازترس تیراندازی بنارقایدی ها درشب ساخته اند. درهمان شب ساختن آن هم برای مزاحمت ، تیراندازی بوده است.

* آیامی دانید که : اولین میکروفن رامحمدحسن عسکری برای حسینیه ، ازکویت باخود آورد.

  * آیامی دانید که : اولین بارباقربوستانی دربنار یخ آورد وفروخت.

  * آیامی دانید که :   کربلایی مرادزمانی، درنوجوانی دربرج کلی نگهبانی می داده است.

* آیامی دانید که :   برجی سه طبقه درخانه ی کنونی مرحوم بی باک محب مشهوربه قلعه ی سیدمحمدرضابودکه هرکس کدخدامی شد، درون آن می آمد.

* آیامی دانید که :  زمان قدیم وقتی باران زیادمی باریدودرآستانه ی خسارت زدن به مردم بود، مُهردرآب باران می انداختندتاقطع شود.

* آیامی دانید که :  منزل کنونی رضاسلیمی منزل استادمحمدرضازبیری بوده است.

  * آیامی دانید که : چند کـُنارمعروف دربنار: کنارتاک/ کنارترشو/کنارگرو/ کنارکالی/کنارخسیلی/کنارجفته/کناراحمدی/کنارمنصور/کنارمشهدی محمدزمان

(کنار مرحومین حاج مصطفی در گرو شوه وکنار حاج الله کرم در چم- احمد روزبه )

* آیامی دانید که : قرآنی قدیمی درسردر ِ دروازه ی مومدی بودکه تاریخ تولدافرادوبعضی وقایع مهم درآن نوشته شده بود.

  * آیامی دانید که : تاچند دهه پیش مردم روستا، پـِهـِن ِ گاو راخشک کرده به عنوان سوخت ازآن استفاده می کردند؟

* آیامی دانید که : کاظم صدیقی ازبوشهر، سنگ گسّاربرای ساخت یکی ازچاه های بنار آورده است؟

* آیامی دانید که : درمنزل ابراهیم رستمی، درزمان جنگ، زنان بناربرای رزمندگان نان می پختند؟

* آیامی دانید که : حدودصدسال پیش، ازدهقاید ازطریق کانال، آب جهت کشاورزی به مزارع بنارمی آمده است؟

* آیامی دانید که :  مرحوم علی بوستانی اذان گوبودو بچه مکتبی هم داشته؟

* آیامی دانید که : تنهاخانواده ای که دربناربه جای بخرم(بخورم)، کلمه ی بخوارم می گفتند سلمانی هابودند؟

* آیامی دانید که : استادمحمدرضا زبیری 80 سال پیش دربنار چوقه بافی می کرده وخانه اش منزل فعلی رضاسلیمی بوده است؟

* آیامی دانید که :  خارنخلی به پای مرحوم ملامحمد ابراهیمی(پدربزرگ مرحوم ابراهیم ابراهیمی) می رودوعفونت شدیدمی کند، شاهبندر، پسرعموی وی اوراپیش دکترمیجرانگلیسی که ازدوستانش بوده دربوشهر می بردوآن را باجراحی بیرون می آورد؟

* آیامی دانید که :    برای درمان زخم نزداستادمشفر(محمدجعفرمحرزی ) می رفتند وازوی باروت می گرفتندوروی زخم می ریختند؟

* آیامی دانید که :    کربلایی احمدنعمتی بااداره ی دخانیات قراردادبسته وبه طوروسیع تنباکومی کاشته است؟

* اسدصدیقی یک یوزپلنگ راباتله چندسال پیش گرفت که ازنوع

نادری بود. جانور مذکور،شب ها مرغ وخروس های زیادی رادرمدت چندماه درروستای بنارآب شیرین شکارکرده بود.1 

* عسکرعسکری علاوه بربنـّایی و کفاشی ، صنعتگری ماهربودوازحلبی سرپوش وسوت می ساخت.

*محمدحسن فرزندغلامحسین(ازاهالی بنار) دریکی ازسال های قحط، پاچال2 گندمی داشت که نمی فروخت  و  بین مردم بنار، مجانی تقسیم می کرد.

*مردم بنار برای پوشاندن سقف خانه هایشان، ازاطراف بویری، غرق3 می آوردند.

* زنان بنار، پخت بَل بَل4 وگِرده5 را، اززنی به نام« دی احمدو»6که ازتنگستان آمده بودودربنارسکنی گزیده بود یادگرفته اند.

*برجکلی7 دربنار، لب رودخانه، به دستورمیرزامحمدخان8، به منظوردفاع ازدشتستان درمقابل شبانکاره ساخته شده بود.

*مردم بنار به اسدکهنسال سفارش می کردندکه ازبنارسلیمانی برای تلیتشان کاکـُل9 بیاورد.

___________

1- خبراین یوزپلنگ درروزنامه ی کیهان نیز چاپ شدکه دربخش «ربع قرن پیش درچنین ماهی»، به آن خواهیم پرداخت.

2- paachaal   گودالی حفرشده درزمین که درزیروروی آن کاه ریخته وغلات رامیان آن نگهداری می کنندو...روی پاچال راباخاک می پوشانند[وروی آن راگل اندودمی کنند.]سیری درگویش دشتستانی- پری برازجانی صفحه ی 291

3- خرگ.«درخت استبرق.برگ های این درخت شبیه به برگ سیب ولی ضخیم تراست....همان- صفحه ی 506

4- نانی که خمیرمایه داشته ودرتنورپزند...گاه این نان راباروغن یاکره چرب کرده وشکرمی پاشند. همان. صفحه ی 270

5- ... نوعی نان کوچک وضخیم ومدورکه باچای یاشیرمی خورند. طرزتهیه: پس ازورآمدن خمیری که ازآردگندم، دوشاب، خمیرمایه وادویه های مختلف تهیه می شود. این نان راپهن کرده وکنجدمی پاشنددرتنوریاروی تاوه می پزند. سپ روغن یاکره می مالند.

6- درباره ی این پیرزن دربخش های قبلی سخن رفته ومی توانید به بخش اجتماعی، مقاله ی 7قسمت ساکنا ن بنار: عبدحسن ودی احمدو رجوع کنید.

7- borjkali   این برج درزمین های معروف به محمدترکی، بین بناروصفی آبادواقع بودکه آثارآن تاچنددهه پیش پیدابود. ازاین برج ونحوه ی ساختن آن درآینده سخن خواهیم گفت.

8- درباره ی شهیدمیرزامحمدخان غضنفرالسلطنه وارتباط وی بابناردرآینده سخن خواهیم گفت.

9- شورگیاهی است صحرایی که آن رامانندسبزی باغذا، به ویژه بانان وماست[وترید- تلیت]می خورند. درلغت نامه دهخداازقول مؤلف آنندراج آمده است،« درسامی گفته یکی ازاقسام شوره گیاه است صحرایی که فقراخورند...وازفرهنگ ناصری آرد: خوردن آن درفارس متداول است .به لغت نبطی قاقلی وبه پارسی شابانک نیزگفته اند.» سیری درگویش دشتستانی- پری برازجانی صفحه ی 527- پاورقی ازمحمدغلامی

 * آیا می دانید که چندی پیش شخصی درروستای بناروروستاهای اطراف، صندوق های چوبی یاهمان« مِجری »های قدیم رابرای ساخت سنتوروانواع ساز ازچوبشان می خرید؟

* آیا می دانید که کاردمخصوصی درمنزل ابراهیم ابراهیمی بودکه درمواقعی که احشام اهالی گم می شد، روی آن می خواندودهان گرگ رامی بست ؟

* آیا می دانید که  اولین جامی که تیم فوتبال بناربرد، (جام شهیدخلیل خانی) درمنزل محمدابراهیمی است؟

* آیا می دانید که مرحوم دی نوشاد(مادراسماعیل باقری)، دارویی محلی از شیره ی گندم پخته شده، می ساخت وبرای درمان سالک به کارمی برد؟

* آیا می دانید که سردرهای هلالی خانه هارا ، استادغلامعلی عسکری با« رینگ دوچرخه»درست می کرد؟اوابتدارینگ را می گذاشت وخشت روی آن می چیدوبعدازخشک شدن آن رابیرون می آورد.

* آیا می دانید که مرحوم کربلایی خدارحم، دربنارمکتب داشته وبه بچه های 70-80سال پیش، قران می آموخته؟

* آیا می دانید که مرحوم محمدحسین سلیمی به طورمداوم دربناراذان می گفت؟

* آیا می دانید که مرحوم میرابراهیم سلمانی، دندان های خراب رامی کشیده ودندان پزشک بناربوده؟

* آیا می دانید که مرحوم کربلایی کرم بوستانی، شکسته بندبوده ودست وپای ازجادررفته راجا می انداخته واستخوان های شکسته رامی بسته؟

* آیا می دانید که مرحوم الله کرم شجاعی و کربلایی احمدنعمتی، اولین تلمبه دربناررا، به نام « تانجی»به طور شریکی خریده بودند؟

* آیا می دانید که قالب فلزی مخصوص ساخت قالب های بتونی استفاده شده درچاه های« گرو چَه گـَه *»ودیگرچاه های بنار، هنوزدرمنزل عسکرعسکری است؟

* آیا می دانید که  محمدغلامی تکه ای ازپرچم مسجدِ فاوعراق راازجبهه باخودآورده است؟

* آیا می دانید که به پیشنهادامان الله ابراهیمی به زودی درآرامگاه بنار سرویس بهداشتی احداث می شود؟

* آیا می دانید که اسدصدیقی سگی شکاری ازنوع تازی داشته که بسیارکمیاب بوده وازآن به بعدهم کسی نظیرش را درمنطقه ندیده است ؟

* آیا می دانید که درپی یک  شرط بندی مرحوم حاج سیدباقرموسوی درزمستان ،ازرودخانه پرآب ودرحال طغیان شناکنان گذشته است؟

* آیا می دانید که اولین اسلحه دارای مجوزدربنارمتعلق به مرحوم باقرشجاعی دومی ، متعلق به مرحوم مرادسلیمی بوده است؟

* آیا می دانید که حسین جعفری باجمشیدهاشم پوربایگرمعروف عکس گرفته است؟

* آیا می دانید که مرحوم ابراهیم ابراهیمی پیش امام خمینی رفته ودست اورابوسیده است؟

* آیا می دانید که اولین تراکتوروکامباین بافه ای راکربلایی احمدنعمتی دربنارآورده است؟

* آیا می دانید که بلندترین نخل ِحال حاضردربنار، نخلی متعلق به مرحوم شیخ محمدعلی زمانی بین باغ ابراهیمی وعلی آزاد است؟

___________

*گرو چه گه gorow-chagah   گودالی درجنوب بنارکه چندین چاه درآن قرارداشت وزنان باریسمان ودلو، آب مصرفی خودراازآنان تهیه می کردند.

* آیا می دانید که پشت خانه ی حاج رسول جاودان دربنارمسجدی بوده وسنگ های باقی مانده ی آن هنوزموجوداست؟ 

* آیا می دانید که پیرترین مردبنارعلی بوستانی وپیرترین زن والده ی ابراهیم جعفری است؟

* آیا می دانید که آقاخان انگالی باماشین پیکاوبه بنارمی آمده ومسافرمی برده است؟

* آیا می دانید که مرحوم کربلایی کرم بوستانی باپوست گوساله وبز، طبل درست می کرده؟

* آیا می دانید که حسن نعمتی درپی یک شرط بندی ، دراوج سرمای زمستان، شناکنان ازگرو «چَه گـَه» که پرازآب بود، گذشت؟

* آیا می دانید که باپیگیری غلامرضاباقری، تعدادی میز، نیمکت وصندلی ازاداره آموزش وپرورش ، برای مدرسه بنار تهیه شد؟

* آیا می دانید که عسکرعسکری ، کتاب هاوقران های اوراقی را باسریش وبنگو صحافی می کرده ؟

* آیا می دانید که کربلایی احمدنعمتی درپنج سالگی شاهدبوده که مأمورثبت ، جدِ کهنسال های بناررابه خاطراین که ریش سفیدوبلندی داشته ، بدون مشورت، کهنسال نامیده؟

* آیا می دانید که زمینی نزدیک باغ مرحوم مشهدی جعفرغلامی ، به نام «جازیره» وجوددارد که جدِ نوشیروانی ها، درآن زیره می کاشته ؟

* آیا می دانید که مرحوم ابراهیم ابراهیمی ومرحوم مشهدی علی باقری ازدستِ ستون ِخلع سلاح ، به آبادان فرارکردند؟