بهداشت  7

شپش

به دلیل نبودن بهداشت و نداشتن حمام ، شپش بیداد می کرد . در موی های انبوه و در رختخواب ها و لباس های افراد به راحتی قابل رویت بود . مادران معمولا در آفتاب می نشستند و پسران و بیشتر دختران خردسال نیز سر بر پای مادران نهاده و دراز می کشیدند تا تا مادر سر آنان بجورد ( بجوید ) . منظور از این کار ، جستجو کردن با دست درموهای انبوه کودکان و یافتن شپش بود . زنان پس از یافتن و گرفتن شپش ، آن را روی ناخن شست یک دست قرار می دادند و با ناخن شست دست دیگر روی آن فشار می آوردند و آن را می کشتند .گاهی که زنان تنور را گرم و پرآتش کرده و روی آن  « گرده » ( gerdeh   ) می پختند ، پس از اتمام گرده ها ، مردان ، لباس های خود را کنده و روی حرارت تنور می گرفتند تا شپش ها در آتش بریزند و از بین بروند . شباهنگام نیز که خانواده در خانه ی « چاله دونی » گرداگرد آتش می نشستند ، هر کس شپش گرفته شده ی خود را در آتش می ریخت تا صدای ترکیدن پوست آن را بشنوند و خیالشان از بابت از بین رفتن آن ها راحت شود . گاهی نیز از نوعی سم استفاده می کردند و موها را با آن می آغشتند تا ضد عفونی شوند .

گاه نیز شانه ها را با نخی محکم می بافتند و با آن شانه می کردند و تخم شپش ( رشک RESHK ) ها را از موهای سر می گرفتند . برخی نیز برای رهایی از این موجودات موذی ، سرشان را با معجونی از حنا و نفت می آغشتند و شب را تمام می خوابیدند و صبح روز بعد آن را می شستند .

نبود بهداشت ، بیماری هایی را در پی داشت که برای نجات از آن ها ، پزشکان محلی دست به کارمی شدند . در بخش های آینده به انواع بیماری ها و راه درمان آن ها خواهیم پرداخت .