مرگ       11

چنانچه در شماره ی قبل آمد ، مردم نه تنها از روستا ، بلکه از هر جا که خبر دار شده بودند به فاتحه می آمدند و در آنجا به وسیله ی افرادی که جلوی در ایستاده بودند ، استقبال می شدند . بستگان درجه اول میت نیز در تمام مدت فاتحه روی پا ایستاده و گاه نیز جلوی مردم حرکت کرده و از فرد فرد آنان به خاطر حضورشان تشکر می کردند . این رسم همچنان پابرجاست . زنان نیز به فاتحه می آمدند . آنان نیز به صورت دسته جمعی وارد شده و هم زمان با ورود خود ، « لیک » می زدند ( شیون سر می دادند ) . زنان میزبان همگی بلند شده و لیک زنان از آنان استقبال می کردند . هر کدام از زنان تازه  از راه رسیده ، «  شَدّه » ( دستمالی بزرگ و چهار گوش با رنگ سیاه و حاشیه های قرمز بسته و ریشه ریشه ) دور گردن می کردند و مانند شال ، آن را از جلوی خود گره می زدند و می نشستند . زن دلاک ( سلمانی ) می آمد و آن ها را باز می کرد  و نزدشان می گذاشت .

پس از درگذشت کسی ، مردم تا چهل روز عروسی را تعطیل می کردند . این مدت در قدیم به یک سال هم می رسید و نیزبستگان درجه یک میت ،  تا یک سال لباس سیاه  از تن بیرون نمی کردند . این در حالی است که از دیدگاه ملایان روستا ، پوشیدن لباس سیاه کراهت داشت .  همچنین خانواده ی میت ، تا چهل روز « رِشته » درست نمی کردند . ( رشته نانی که به جای پختن ، آن را تا زده و با کارد به صورت رشته رشته در آورده و در آفتاب خشک می کردند . این مواد غذایی هم به تنهایی و به شیوه ی برنج ،  پخته می شود و هم با برنج مخلوط می گردد )  اگر مرده ای در  عصر جمعه دفن می شد  ، ماکیانی سر می بریدند و  در قبر می گذارند . مردم بر این باور هستند که کسی که مرده  و او را دفن کردند ، اندک اندک  مهرش سرد می شود یعنی به سوی فراموشی می رود .

مرا به بایگانی سپردی

به تدفـینم خاک پاشیدی

تا مهر? سرد کنم ..........

محمدغلامی . شعر فاصله ها را کوتاه می کند .  چاپ نشده

در قدیم ، برای مردگان رسم سنگ قبر نبود ولی با این وجود ، کسانی که مثل کدخدایان  شاخص بودند ، سنگ قبر نیز داشتند . در قبرستان بنار آب شیرین ، قدیم ترین سنگ قبری که من دیده ام  ، مربوط به حاج حیدر نعمتی کدخدای بنار است . پس از آن ، رسم بر آن شد که افراد توانمند ، قبر بستگان خود را گچی می کردند یعنی با گچ ، بخش بیرونی آن را می ساختند . اهمیت این کار چنان بود که اندک اندک طنز کنایی « قبر بواشه گچی که ! » ( یعنی خوب قبر پدرش را گچی کرد – یعنی هیچ کاری برای پدرش نکرد ) . پس از گچ ، سیمان که به بنار راه یافت ، اندک اندک  دامنه اش به آرامگاه ها نیز رسید و قبر ها سیمانی شدند . برخی ها قبر های مربوط به دهه های پیشین را نیز پیدا کرده و برای جلوگیری از محوشدنشان ، آن ها را سیمانی کردند . امروزه سنگ قبر های مجلل در قبرستان بنار آب شیرین ، بین رفتگان رقابت ایجاد کرده است      .