پراکنده ها     14

پاچت

  شاید کمتر کسی از آدم های بنار را سراغ داشته باشیم که در طول عمر خود به وسیله ی انواع دام  اعم از تور ، شاخک یا ... ، پرنده ای را شکار نکرده باشند . بیشتر این اقدامات در دوران کودکی و به عنوان سرگرمی اتفاق می افتاد و گاه پیش می آمد که کسی ، بیشترین ساعات روز را در کمین گاهی می نشست و منتظر شکار پرنده می ماند . شکار در سنین بالا با اهدافی دیگر انجام می شد . آنچه اکنون مورد نظر است ، شکار بلبل با شاخک است . در دوران تقریبی 30 – 40 سال پیش در بنار ، کودکان هر روز شاخک های خود را بر می داشتند و در باغ ها یا باغچه ها که مسیر توقف بلبلان بود ، آن را طوری زیر خاک پنهان می کردند که فقط طعمه ی آن مشخص باشد . آنان برای کشاندن بلبلان در کنار شاخک ، از دو روش استفاده می کردند : 1- خودشان که در فاصله ی مناسبی نسبت به دام بودند ، صدای بلبلان را تقلید می کردند و بلبلان عابر را به اشتباه انداخته و به سوی دام می کشاندند . 2- از بلبلان اسیر شده در قفس استفاده می کردند . آنان قفس را کنار شاخک می گذاشتند تا بلبلان آزاد ، صدای او را بشنوند و به سویش بیایند . آنگاه طعمه را دیده و به طمع طعمه ، در دام اسیر شوند . ظاهرا این روش ها که به نوعی فریب دادن پرندگان است ،  سابقه ای طولانی دارد . مولوی بیش از 700 سال پیش ، برای نکاتی اخلاقی و عرفانی تمثیلی استفاده می کند که برای حسن ختام این قسمت ، آن را نقل می کنم :

حزم آن باشد که چون دعوت کنند

تو نگویی مست و خواهان منند

دعوت ایشان صفیر مرغ دان

که کند صیّاد در مکمن نهان

مرغ مرده پیش بنهاده که این

می کند این بانگ و آواز حنین

مرغ پندارد که جنس اوست او

جمع آید بردَرَشان پوست او

مثنوی معنوی . دفتر سوم صفحه ی 393

از صیادی بشنود آواز طیر

مرغ ابله می کند آنسوی سیر

مثنوی معنوی . دفتر سوم صفحه ی 604