کشاورزی   31

نخل   بخش هشتم

در هر باغی تعدادی نخل نیز وجود دارد که اگر چه تعدادشان فراوان نیست ولی معمولا همه ی باغ داران ، حد اقل چند اصله از آنان را کاشته اند . آن نخل ها بیشتر   رطبی یا  « خارکی » هستند یعنی محصول کال آنان نیز  شیرین است . به تعدادی از نخل های معدود باغ ها اشاره ای می شود :

خدرووی ( خود رویی ) = این نخل پر ثمر و فوق العاده حساس است به گونه ای با کمترین آفت که به باغ می رسد ، ثمرش عیبناک می شود . حجم خرمای خودرویی کوچک تر از شاوی ( شهابی ) است اما آنچه این نخل را از سایر نخل ها ممتاز می کند این است که اولین رطب های باغ ، در پنگ های این نخل پیدا می شود . پس از این که رطب فراگیر شد ، خودرویی کمتر مورد توجه قرار می گیرد چرا که در دشتستان بهترین نوع رطب ، رطب کبکاب است . تعدادی نخل دیگر مث سمبرون ، گنتار و ... نیز هستند که در زمره ی نخل های خاسه محسوب می شوند و در رتبه های بعدی اهمیت قرار می گیرند . اما نخل هایی هستند که به « خارکی » معروف اند . تعدادی از این نخل ها ، پهک رشد یافته ی آنان نیز شیرین است که به آن  « خلال  » می گویند .

تاره یـَل اَ چه سفیدن و کسی خیری ندیدن

مُـکُ باور دیه اینجو خارکی بو و خلالی . استاد ایرج شمسی زاده

هنگامی که پهک ها  رنگ شدند ، فوق العاده شیرین و خوش مزه هستند . چند نخل از این دست عبارتند از :

برهی : از نخل هایی است که سابقه ی آن در بنار به چند دهه می رسد و خارکی ترد و پر شهد دارد .

بریمی : این نخل نیز مثل برهی است اما در ذهن مردم ، اعتبارش به برهی نمی رسد .

حاج باقری : دارای خارکی شیرین و درشت است و قدمت آن در بنار زیاد است .

مکتیو : از نخل های معروف است و شکل خارک آن تقریبا استوانه ای است  به طوری که سر و ته هر خارک به یک اندازه هستند .

شیخ عالی : از خارک های شیرین است که رنگ آن کاملا قرمز است . در قدیم برخی از افراد ، نخل های خارکی از جمله شیخ عالی ( شیخالی ) را درون حیاط می کاشتند که این رسم هنوز هم ادامه دارد اما برای این که رهگذران از نعمت خارک شیخ عالی باغ ها محروم نشوند ، این باور در جامعه رسد کرده که « هر کس در حیاطش نخل شیخالی بکارد ، از آن حیاط بار می کند و به جایی دیگر می رود » .