پراکنده ها   -    ادامه

توهین و تحقیر

   در جوامع بشری ، همچنان که تعریف و تمجید از رفتار دیگران امری معمول و مرسوم است ، توهین و تحقیر نیز رایج می باشد . تحقیر کردن افراد شیوه های مختلفی داشت . گاه به کسی دشنام می دادند و مثلا او را به سگ تشبیه می کردند . در شاهنامه ی فردوسی موارد متعددی از چنین توهین هایی یافت می شود به عنوان نمونه هنگامی که گیو ، پهلوان ایرانی کیخسرو را از توران به سوی ایران می آورد ، پس از رسیدن به رودخانه ای مرزی ، وضعیت آب را می پرسد . رودبانی که قصد دارد کاری کند تا آنان از آب نگذرند ، می گوید که اگر به آب بزنید ، غرق می شوید اما چون افرادی در تعقیب آنان بودند ، گیو و کیخسرو و مادرش به آب زده و از رود می گذرند . گیو روی به رودبا ن کرده و :

بدو گفت گیو ای سگ کم خرد

چه گفتی که این آب مردم بَرَد ؟

شاهنامه فردوسی جلد دوم صفحه ی 263

درقدیم گاه گناه کاران را سوار بر خر کرده و در کوچه ها می گرداندند تا در معرض دید همگان قرار گرفته و درس عبرتی برای دیگران باشند .

در شاهنامه نیز ،  کاووس طی نامه ای به سیاووش می گوید :

هم اندر زمان بار کن بر خران

گروگان که داری به بند گران

شاهنامه ی فردوسی . جلد دوم صفحه ی 143

همچنین در قدیم ، گناه کاران و دشمنان خونی را در محل نگاه نمی داشتند و معمولا آنان را به جاهایی دیگر می فرستادند تا جلوی چشم نباشند .

کسی کاو گنه کار و خونی بود

به کشور بماندن زبونی بود

شاهنامه فردوسی جلد سوم . صفحه ی 106