سایر جانداران   5

عقرب

از جمله  موجوداتی دیگر که می توان در زندگی معمولی روستاییان دید ، عقرب است . عقرب گاه می تواند زیر حصیری خوابیده باشد که مرد روستایی ساعت ها روی آن نشسته و یا خوایبده است و یا در سقف چوبین خانه ی او بچه هایش را بزرگ کند  . عقرب ها معمولا در هنگام شب از سوراخ هایشان بیرون می آیند . در شب های گرم تابستان ، پای برهنه ی مردم را نیش می زد و کمتر شبی بود که فریاد کودکی ، از درد زهر عقرب به آسمان نمی رفت . عقرب زدگی به طور معمول در شب اتفاق می افتاد و تا صبح حدود ساعت 9 صبح  ، آثار دردش از بین می رفت . بناری هایی که در دهه های پیش از انقلاب در کشور کویت کار می کردند ، معمولا با خود داروی ضد زهر عقرب را می آوردند . به همین جهت وقتی کسی را عقرب می زد ، آن دارو را برایش تهیه می کردند  و روی جای نیش می ریختند تا اندکی بجوشد و دقایقی بعد درد آرام شود . بعضی از فالگیران و دعانویسان ، مردم را توبه می دادند . توبه دعایی بود که اگر روی کسی خوانده می شد ، زهر عقرب به او اثر نمی کرد . این جزء باورهای مردم بود . از باورهای جالب دیگر نیز این بود که وقتی چراغ های زنبوری ( چراغ توری ) براثر چندین ماه استفاده نکردن از نفت خالی می شد ، درست در مرکز دایره ی کف آن سوراخ کوچکی ایجاد می شد که از آن نفت نشت می کرد . مردم در چنین مواقعی معتقد بودند که عقرب آن را نیش زده و سوراخ کرده است . در بنار منظور از عقرب ، همان عقرب زرد است و مردم به عقرب سیاه ، رتیل می گویند . عقرب در زمین های صاف ، سوراخ می سازد و عمق سوراخ آن تقریبا نیم متراست و قسمت بیرونی و در واقع بخش  ورودی آن ، هلالی است .  سوراخ این موجود ، در ابتدای ورود به زمین ، به جای عمودی ، متمایل به افقی است .

در برهه ای از تاریخ بنار ، یکی از سرگرمی های کودکان و نوجوانان بیرون آوردن عقرب ها از سوراخ و کشتن آن ها بود .  برای این کار ، چند راه وجود داشت :

1-  ریختن آب در سوراخ عقرب . پس از این کار ، دقایقی بعد عقرب گل آلود بیرون می آمد . این سرگرمی بیشتر در زمستان بود .

2-    تخریب و تعقیب  سوراخ با بیل و رسیدن به عقرب . این کار نیز مخصوص زمستان بود .

3-    فرستادن « کش » در لانه ی عقرب . برای این کار ، با یک دست کنار سوراخ عقرب نزدیک به زمین  و دستی دیگر تقریبا 10 سانتیمتر فاصله ، هم زمان کش را با انگشتان شست و شاهد می پیچاندند و درون سوراخ عقرب می فرستادند تا به عقرب برسد . عقرب نیز که تصور می کرد دشمنی به او حمله کرده ، با کش در گیر می شد و به آن می چسبید و کسی که این کار را می کرد ، یک باره و به شدت کش را بیرون می کشد . در چنین حالتی عقرب چسبیده به کش ، به بیرون از سوراخ پرتاب می شد .

4-    فرستادن زنبور  به جنگ با عقرب . زنبور سر قرمز که در اصلاح به « گُنجِ شیر » معروف بودند  را گرفته و با احتیاط ، دو لایه نخ خیاطی به کمر باریک آن می بستند و آن را روانه ی سوراخ عقرب می کردند . زنبور پیش می رفت و با عقرب درگیر می شد و در همین هنگام ، نخ را تند می کشیدند و عقرب و زنبور را بیرون می آوردند . در این روش ، برخی اوقات نخ پاره می شد و زنبور در چنگ عقرب گیر می افتاد .

5-   روش دیگر نیز استفاده از زنگل بود . زنگل گیاهی زیبا با خوشه هایی است که تقریبا شبیه عنبر عقرب است . عنبرک های زنگل روی ساقه ی نازک و بلند آن قرار دارند . بچه ها یک ساقه ی  زنگل را درون سوراخ می فرستادند تا  عقرب  با آن درگیر شود و آن را نیز به یکباره بیرون بکشند تا عقرب را با خود بیرون بیاورد . 

در گویش مردم بنار ، به عقرب ، « عَقرَو »  می گویند  . همچنین در فرهنگ شفاهی مردم بنار آب شیرین ، عقرب نیز جایگاهی دارد که ضرب المثل « جی مارِ گرو عقروِ  کوری » یعنی عقرب کوری به جای مار نشست ، یک مورد از آن هاست که کاربرد اجتماعی دارد .