ازدواج       15

چلّه

دوستان عزیز  !

این قسمت دنباله ی بحث ازدواج بود که به دلیل مسافرت من ، به موقع در وبلاگ قرار نگرفت . برای این که ترتیب مطالب حفظ شود ، با شماره 117 می آید و در شماره ی بعد ، به ادامه ی بحث در مورد کودک خواهیم پرداخت .  با  عذر و احترام  

چلّه

 در شماره ی قبل باورهای مردم شمال و تشابه آن را در جنوب دیدیم . باورها در هرزمینه ای در ذهن و زندگی مردم رسوخ کرده و زیربنای رفتارهای مردم را تشکیل داده اند . چند مورد نیز در دشتستان را یاد آوری می کنم با ذکر مجدد این نکته که کتاب باورهای مردم بنار آب شیرین آماده ی چاپ است و امیدوارم در سال آینده این مهم انجام شود .

نیاکان ما معتقد بودند که :

*اگر قبل از عروسی برای دختری چای بریزند ولی استکان پر نباشد ، وقتی آن دختر شوهر کند ، خسیره اش ( پدر و مادر همسر )  دوستش ندارد .

*هنگام خواستگاری و عقد ، سر پنجه زدن باعث افتادن گره در کار می شود و لذا باید دست ها باز باشد . ( در شماره ی قبل همین مورد را در باورهای شمال خواندید )

اما واژه ای که مدام و در مناسبت های مختلف ، ورد زبان زنان وپیرزنان قدیمی بود و امروزه به طور تقریبا از فرهنگ گویشی روستا پاک شده ، واژه ی « چلّه » است . در فرهنگ دشتستان و به طبع آن باورهای بنار آب شیرین ، چله همیشه مربوط به چهل روز نبود بلکه تا 3 ماه و 10 روز را نیز شامل می شد . قبل از بیان چند نکته در باره ی چله که به عروسی ارتباط مستقیم دارد ، سری به وبلاگ روزهای روشن می زنیم و از نوشته های دکتر سکینه دیوسالار  بهره می جوییم  تا نشان دهیم چقدراندیشه و زندگی انسان ها به یکدیگر نزدیک است . وی می نویسد :

« زائوها چهل روز نباید همدیگر را ببینند چون چله می افتد و یکی از کودکان می میرند  به این ترتیب زنان زایمان کرده را چهل روز در استراحت نگه می دارند و از رفتن او حتی برای عیادت زائوی دیگر جلوگیری می کنند .  و به این ترتیب چهل روز یکی را به مراقبت دائم از زن زایمان کرده می گمارند و حتی  بالای سر زائو کارد می گذارند تا جن آزارش ندهد »

چله خاص عروسی نیست بلکه از تولد تا مرگ سایه ی این باور را در زندگی مردم می توان دید . در باورهای بنار این باورها رایج اند  است که :

*هنگامی که دو ازدواج با هم یا در فاصله ی 40 روز از هم انجام می گیرد ، اگر یکی از خانواده ها یا هردوی آن ها صاحب فرزند نشوند ، حتما چله داشته اند ( چلّه وشون افتاده – به آن ها چله افتاده )  . برای رفع این مشکل چند راه وجود دارد الف : باید چیزی مثل قند یا شیرینی یا ... مربوط به طرف مقابل را بخورند . ب : ادرار زن و مرد طرف دیگر که در آن فاصله ازدواج کرده  را آورده و برروی زنی که چله بر او واقع شده بریزند .

*اگر کسی صاحب فرزندی شد و در مدت چله ی او یعنی مدت 3 ماه و ده روز پس از تولد نوزاد ، کسی ازدواج کرد ، و شخصی که صاحب فرزند شده در آن عروسی شرکت کند ، دعوت شونده به عروسی برای جلوگیری از خطرات احتمالی و برای آینده نگری ، صبح روز عروسی یا همان شب مقداری قند یا ادرار زن و مرد (پدرو مادر کودک) را برای خانواده ی عروس و داماد می فرستند .

*اگرکسی تازه عروسی کرده باشد و به عروسی دیگری رفته و چیزی بخورد ، ممکن است به دو طرف چله بیفتد . راه درمان نیز موارد ذکر شده است .