قدمت بنار
برای بیان دقیق تاریخ و جغرافیای قدیم روستای بنار آب شیرین نیز ، اثری مدون و مرجعی مکتوب در دست نداریم و یا لااقل من سراغ ندارم . به ناچار به گفته های دیگران استناد می کنم . این گفته ها نیز همیشه قابل نقد و تحلیل اند اما در هر حال ، منابع اصلی من برای این تحقیق ، روش میدانی و نقل قول ها و سخنانی است که سینه به سینه به ما رسیده اند .
همه می دانیم که در گذشته جا به جایی روستاها امری عادی و تقریبا کاری معمول بود . ما در زمان خود نیز ، تغییر مکان بخش هایی از روستاها از جمله زیارت ، کلل و صفی آباد را شاهد بوده یا آثار بناهای از بین رفته ی پیشین آنان را دیده ایم . بنار نیز در طول زندگی خود ، چندین بار تغییر مکان داده که سه مورد آن مورد تایید پیران است . می توان گفت که این روستا در ابتدا و شاید هم در دوره ی خاص اقتصادی خود ، نزدیک « باغچه ی عباس فرزند ملا علی» ( پدر اسماعیل شجاعی ) و متمایل به غرب آن یعنی در چند صد متری جنوب بنار کنونی بوده است . بودن روستای بنار در آن مکان به تواتر بین سالخوردگان شنیده شده است . از بافت خانه ها در آن دوران اطلاع نداریم ولی می توانیم حدس بزنیم که بیشترین مصالح برای ساختن خانه ها ، خشت خام و شاخ و برگ درختان بوده و مردم از راه کشاورزی و دامداری روزگار می گذرانده اند و آثار کوزه ها و سفال بر جای مانده در سطح زمین های آن ناحیه ، که تا پایان دهه ی پنجاه و اوایل دهه ی شصت قرن حاضر و پیش از کاشتن نخل در آن ناحیه ، به وفور یافت می شد ، موید آن است که مردم در کنار کارهای کشاورزی و دامداری ، به سفالگری نیز می پرداخته اند تا ضمن برطرف کردن نیازهای خود ، کالاهایشان را در بازارهای اطراف به فروش برسانند . متاسفانه به دلیل بافت طبیعت روستا و استفاده از خشت خام در شکل گیری بناها و در نتیجه برجای نماندن آثار تمدن ، تاریخ دقیق این دوره بر ما معلوم نیست اما وجود آثار باغ ها و زمین هایی به نام « پابست » در آن ناحیه ، این نکته را بیان می کند که مردم روزگاری در آن قسمت می زیسته اند و پس از جا به جایی ، هنوز دلبسته ی آن نقطه بوده اند . معنای « پابست » نشان از آن دارد که کوچ مردم از آنجا به نقطه ای دیگر ، اختیاری نبوده و علیرغم میل باطنی مردم انجام گرفته و مردم هنوز به آنجا دلبسته اند . مهم ترین بخش فعالیت اقتصادی بنار در آن دوره ، سفالگری بوده است . در هنگام حفر گوراب پا بست در جنوب بنار آب شیرین چهل سنگ بیرون آمده که جای کوره بود . به نظر می رسد که این دوره از شکوفایی اقتصاد بنار ، بی ارتباط با دوران شکوفایی زیارت نباشد و به احتمال زیاد ، صنعت سفال در زمان رونق بازار زیارت انجام می گرفته است . بر این اساس و بر اساس استدلالاتی دیگر که در پی خواهد آمد ، تاریخ این دوره از بنار به پیش از اسلام و به زمان مرحله ی دوم شکل گیری زیارت باز می گردد .
ادامه دارد
نام زمین هایی در جنوب روستای بنار آب شیرین
گورابی در جنوب بنار و حاشیه ی راه عبور صفی آباد به زیارت . من وجود آن گوراب را به یاد نمی آورم .
گفتگو با محمد جعفر غلامی