منابع طبیعی

به طور کلی منابع طبیعی در روستای بنار آب شیرین را به سه دسته می توان تقسیم کرد :

الف : منابع آبی

منابع آبی شامل آب های سطحی و آب های زیرزمینی است . در بنار ، معمول ترین راه برای دست یابی به منبع آب های زیر زمینی ، حفر چاه بود که به میزان بسیار اندک به مصارف کشاورزی می رسید و به طور عمده برای نوشیدن و یا ریخت و ریز  استفاده می شد .  امروزه به دلیل وجود آب لوله کشی در روستا و نیز شیوه ی غرقابی برای آبیاری نخل ها ،  از این منبع ، استفاده ای نمی شود . آب های سطحی نیز شامل سیلاب ها و رودخانه ی دایمی حلّه می شود که از بنار می گذرد و به خلیج فارس می ریزد . از سیلاب ها برای آبیاری نخلستان ها استفاده می شود و رودخانه نیز مهم ترین منبع  صید ماهی و تامین آب نخل ها ست .

ب : منابع خاکی

همان طور که در جلد اول معرفی بنار آب شیرین نیز اشاره شد ، در روزگاران گذشته از خاک این روستا ، سفال تهیه می کردند اما  مهم ترین منبع خاکی در بنار آب شیرین ، توده های بزرگ ماسه و شن در حاشیه ی رودخانه هاست که پیشتر به مصارف ساختمانی می رسید ولی امروزه کمتر کسی به سراغ آن می رود .

<** ادامه مطلب... **>

ج : منابع روییدنی

در فصل بهار و در سال های پر باران ، در اطراف روستا ، انواع و اقسام گیاهان و گل هایی می روید که برخی  از آنان ، از مهم ترین گیاهان دارویی شناخته شده است . بنار و دشتستان به طور کلی از این حیث ، بسیار غنی و ناشناخته است .  از طرفی دیگر ، نخلستان های اطراف بنار ، مهم ترین منابع تولید خرما در دهستان است و بیش از صد هزار اصله نخل ، باعث شده تا هرساله مقدار معتنابهی خرما از این روستا صادر شود .

جنگل های انبوه گز و سایر درختان دیگر در حاشیه ی رودخانه ، علاوه بر زیبایی های طبیعی ، مهم ترین مکان برای زندگی جانوران و پرندگان است . پیش از این از برخی از این درختان در تهیه ی زغال نیز استفاده می شد که خوشبختانه در دهه های اخیر ،  کمتر شاهد چنین اقداماتی هستیم .

ناهمواری ها و نوع خاک

 بخش مرکزی دشتستان ، به دلیل وجود رشته کوه های زاگرس در شرق برازجان  تا خلیج فارس ، از شرق به غرب دارای شیب ملایمی است . بنابراین زمین های دهستان زیارت و روستای بنارآب شیرین نیز از سمت شرق به غرب ،  پست تر می شوند . از روستای متروکه ی خرگاه ( سمت شرق روستای کلل ) تا صفی آباد (غربی ترین روستای این دهستان ) هرجا  به زمین هایی که در امتداد آب رودخانه یا جارود ها  قرار دارند نگاه کنیم ، ناهمواری ، دره ها و تپه هایی می بینیم که گاه به دلیل شدت فرسایش ، کشاورزی در آن ها دشوار است . دره ها  معمولا در جاهایی  شکل گرفته اند  که روزگاری آب رودخانه خود را تا آنجا می رسانده و خاکشان را با خود می برده یا سیلاب ها آن جا را در می نوردیده است . همچنین  این نواحی  از نظر غنای خاک ، مکان مناسبی برای کشاورزی است . بر همین اساس از شمال روستای زیارت به سوی شرق ، از شرق ، غرب و جنوب غربی روستای کلل و سرتا سر نوار شمالی  ( شمال ، شمال شرق و شمال غرب روستای  بنارآب شیرین )  به علت  وجود چم ها ، زمین های آبرفتی و حاصلخیزی دارد  . بلعکس زمین هایی که از چم و حوضه ی رود فاصله می گیرند ،  معمولا زمین های صاف و هموارتری هستند . زمین های صاف دهستان از شرق زیارت آغاز می شود و از زیارت به بنار و از آن جا به صفی آباد می رسد و به سمت جنوب این روستاها امتداد می یابد . کیفیت خاک این دهستان نیز یکسان نیست . نمونه هایی از پوشش پوسته ی زمین در این ناحیه چنین است :

1-     چیت یا ماسه  بادی که پوشش غالب زمین بستر رودخانه و یا حاشیه ی آن است . این نوع پوشش از ساییده شدن سنگ ها به وجود آمده و با آب رود جریان یافته و به مرور ته نشین شده است به همین دلیل هر چه فاصله از کوهستان بیشتر باشد ، ذرات چیت ها ، نرم تر می شود  .

2-     خاک های آبرفتی که پوشش غالب حوضه ی رودخانه است . این گونه خاک ها ، در زمستان به علت طغیان آب رودخانه ، به منطقه وارد می شود و هنگام فروکش کردن طغیان آب ، ته نشین می گردد و مرغوب ترین خاک برای کشاورزی است . به این نوع خاک ، تُرت  ( تُرد ) نیز می گویند . گاه بذر گیاهان و درختان غیر بومی نیز به این طریق وارد دهستان می شود و برهمین اساس ، پاره ای از گیاهان  و درختان ، خاص حوضه ی رودخانه هستند و در جایی دیگر یافت نمی شوند .

3-     مشیل نوعی پوشش نرم و چسبنده است . این نوع خاک نیز بیشتر دربستر و حوزه ی رودخانه یافت می شود .

دکتر خیراندیش می نویسد : « در گویش محلی مردم برازجان رمل به معنای ماسه است . مخلوط گل رس با ماسه حالات متفاوتی دارد . اگر تقریبا مساوی باشد  ترد  Tord  نامیده می شود که برای کشاورزی مناسب است . اگر بیشتر ماسه باشد  سول  Sevel  و اگر بیشتر  رس باشد مشیل  Meshil  نامیده می شود . »

4-     شور زار . زمین شناسان معتقد اند که این ناحیه در روزگاری زیر آب دریا بوده است.هنوز که هنوز است در زمین های شور زار مابین روستاهای زیارت و بنار ، « گوش ماهی » پیدا می شود که نشان از وجود دریا و یا آب شور در روزگاران پیشین در این ناحیه دارد و همین عامل  باعث  شوری بخش زیادی از خاک های این دهستان است که به مرور زمان به وسیله ی باران و سیلاب ها شسته شده و در برخی قسمت ها شیرین تر است . این نوع خاک پوشش بسیاری از زمین های بین بنار و زیارت است  که به سمت جنوب ادامه می یابد . چون میزان نمک این نوع خاک زیاد است ، برای کشت غلات چندان مناسب نیست  لذا بیشتر مردم از اواسط دهه ی شصت شمسی در چنین زمین هایی ، نخل کاشته اند .

5-     خاک معمولی و نسبتا شیرین که پوشش بیشتر  زمین های بنارآب شیرین، از این نوع خاک است و بیشترین میزان محصولات گندم و جو نیز در چنین زمین هایی به دست می آید .