پوشش گیاهی     14

جو

پس از گندم که در باره ی آن سخن گفته شد ، جو مهم ترین محصول زراعی بنار آب شیرین است . جو به عنوان مکمل گندم محسوب می شود و نقش درجه ی دوم را بازی می کند . این گیاه ، هم از نظر برگ و ساقه و هم از جنبه ی مقاومت ، از گندم ضعیف تر است . آنچه در باره ی نحوه ی کاشت و برداشت گندم بیان شد ، در باره ی جو نیز صدق می کند  جز این که  پس از خشک شدن بوته ی آن ، خوشه هایش بیشتر می ریزد چرا که ساقه ی آن به اندازه ی ساقه ی گندم مستحکم نیست . خوشه های جو در هنگام درو سفید رنگ می شود و دورادور ، مزرعه ی جو و گندم را از طریق رنگشان می توان تشخیص داد . اصطلاح  « جو گندمی » که برای موهای سپید و سیاه به کار می رود نیز از همین جا نشات می گیرد . « جو پُی?  داس » نیز که  نشان از پایان عمر جو و افتادن خوشه ها دارد ، کنایتی برای کسی است که مراحل پایانی عمرش را می گذراند .

به نظر می رسد که در سال های قحطی ، جو بیش از گندم در اختیار مردم بوده . شاید  به این دلیل باشد که جو در شرایط سخت تری نیز می توانسته بروید و به خوش بنشیند . آنچه مسلم است این است که در قحط سالی  و تنگ دستی ، سخن از نان جو بیشتر است و این نان بیشتر همدم فقرا بوده است .  ای سیر تو را نان جوین خوش ننماید    / سعدی

یا : ای ندیدیم نون گندم اما دیدیم دس مردم ( اگر نان گندم نداشته ایم ولی دست دیگران دیده ایم ) که نشان از داشتن نان جو دارد . یا در ترانه هایی که پشت سر « گلی » می خواندند و به قبله ی دعا می رفتند ، می گفتند :      مشت جوی داشتم ، سر یه تلی کاشتم ، گجیک اومه نکش زه ، سرِ گجیکِ تراشتم

گوپل

از گیاهانی است که لابلای انبوه گیاهان دیگر پیدا و شناخته نیست اما هنگامی که خوشه درست می کند ، سری میان سرها در می آورد و نامی برای خود دست و پا می کند . گوپل را نیز برای مصرف دام ها چیده و به خانه می آورند . خوشه ی این گیاه ، پر از دانه های ریزی است که مانند دانه های کنجد است . اگر خوشه ی رسیده ی آن را با فشار در کف دست بکشید ، از هم می پاشد و دانه ها جدا می شوند . آنگاه با فوت کردنی آرام ، انبوهی از دانه های ریز در دست می ماند .

بهمن

بهمن در حاشیه ی کمر های رودخانه ها می روید . این گیاه به صورت انبوه در کنار هم می روید و هنگامی که باد می وزد ، زیباترین مناظر طبیعی را پدید می آورد . زمین  مخملی می شود و موج بر می دارد و برق می زند و دلخواه می گردد . پس از خشکیدن بهمن ، عبور کردن از بهمنزارها دشوار می شود چرا که به بدن و لباس می چسبد  و جدا کردن پرز های شکننده ی آن به دشواری است . 

دوستانی که مایلند در باره ی گیاهان زیر ،  مطالبی بنویسند و آنان را به دیگران بشناسانند ، مطالب را نوشته  و به دست ما برسانند تا در وبلاگ گذاشته شود :

  اوشه  / هلپه / چیش بغیض / رواتروک / زیره /  سمبا  / موش کورک  / تهلیزک / خارخاروک  / زاته  / گل سر زردو / گل گوور / گوش بره  / گوش گوور  / علف بلندو / علف نرموک / سلنج / کنگر / پیدم / جوسال